Handel, stad en nijverheid 11de – 13de eeuw

Een aantal steden bestonden reeds sinds de Romeinse tijd, maar verschrompelden. Er kwam echter een groei van nieuwe steden, vb. Gent, Brussel en Antwerpen, door de positieve verkeerstechnische ligging en hun regionale marktfunctie. Er moest echter ook voldoende opbrengst in de landbouw zijn, opdat mensen uit de secundaire en tertiaire sector onderhouden konden worden. Aanvankelijk kenden steden geen sterke groei.

De handelswaren werden gevormd door landbouwproducten, industriële producten en textiel. De stedelingen streefden naar vrijheid in de vorm van voorrechten, waardoor er keuren en privilegies kwamen. Onder de stedelingen zelf ontstond er een oligarchie en er kwam bovendien een toenemende rationalisatie van het recht, waardoor landsheren en stedelijke besturen meer macht kregen. De steden zijn echter niet allen toevallig ontstaan door handelaars die er zich gingen vestigen, soms werden ze bewust gesticht door graven die hun gebied wilden laten groeien door de aanwezigheid van een stad.

Het statuut van handelaars in het buitenland was kwetsbaar en daarom gingen ze samenwerken in een Hanze, een verbond van individuele kooplieden en van koopsteden waarin hun belangen behartigd werden. De textielsector werd grootschalig en dat leidde tot handelskapitalisme. Er werden jaarmarkten georganiseerd om de waren te kunnen uitwisselen. Op die markten moest de veiligheid wel gegarandeerd kunnen worden, waardoor het belang van vorstelijk gezag groot was. Meer handel zorgt er bovendien voor dat er meer nood is aan munten, deze werden dus meer geslagen en hadden een grotere waarde. Ook wisselbrieven kwamen in zwang. Bovendien werd ook transport belangrijk en Brugge werd een belangrijk tussenstation. Daar konden de handelaars hun brood verdienen als tussenpersoon. Bovendien gingen ook ambachtslieden samenwerken en dat deden ze in gilden, waar ze aan protectionisme van hun ambachten deden. Zo waren ze tegen de invoer van het spinnewiel, maar ze verkregen ook steeds meer politieke macht.