- Op lange termijn:
o Acceptatie van beperkingen en handicaps en mogelijkheid dat gezondheid achteruitgaat
o Leren omgaan met aandoening, acties ter voorkoming dat gezondheid verder achteruitgaat
(vb. medicatie, oefeningen, risicofactoren wijzigen)
o Omgaan met emotioneel lijden
Interventies om mensen te helpen om te gaan met deze problemen: specifieke effecten van deze interventies scheiden is kunstmatig
- Eerstelijnszorg voor acute pijn meestal farmacologisch vb. aspirine, pethidine, …
- Psychologische interventies meestal tweedelijns, indien minder of geen pijnstillers wenselijk, erg
angstige patiënten, langdurige pijnbestrijding, onvoldoende effect pijnstillers
HET METEN VAN PI JN
- Lineaire numerieke beoordelingsschaal (0-100)
o Beperking: moeilijk om in getal uit te drukken
- Bijvoeglijke naamwoorden vb. licht, storend, …
o Gemakkelijker te begrijpen, maar minder gevoelig voor subtiele verschillen
Beperking: enkel gewaarwording van pijn
Maar pijn is multidimensionaal: zintuiglijke gewaarwording, emotioneel, cognitief, gedrag
MULTIDIMENSIONAAL VRAGENLI JST (MCGILL)
- Type pijn
- Emotionele reactie op pijn
- Intensiteit van pijn
- Tijdsduur van pijn
Beperking: geen aandacht aan reacties op pijn
METEN VAN PI JNGEDRAG (TURK & OKIFUJI )
- Verbaal (vb. zuchten, klagen, …)
- Motorisch (vb. gang, houding, …)
- Medische hulpmiddelen (vb. arts bezoeken)
- Functionele beperkingen (vb. rusten, verminderde activiteit)
ACUTE PI JN
- Acute pijnbeheersing
o Gevoel van controle over pijnbeleving en medische ingrepen
o Aanleren van copingvaardigheden, o.a. technieken voor afleiding en ontspanning
o Hypnose
NEUROMATRIX
TYPEN PIJN
ACUUT OF CHRONISCH
DE PREVALENTIE VAN PI JN
LEVEN MET PI JN
Vijf nadelen:
1. Dramatisering
2. Niet meer gebruiken lichaamsdeel,inactiviteit
3. Middelenmisbruik
4. Afhankelijkheid van anderen
5. Invaliditeit
BELANG VAN SOCIALE ONDERSTEUNING
ONDERZOEKSTHEMA
ONDERSTEUNENDE RELATIES
- Het ondersteunende systeem is uiteindelijk verantwoordelijk voor de zorg op lange termijn en kan ene aanzienlijke invloed hebben op de psychosociale prognose (Evans en Bishop, 1990)
- Voordelen van sociale ondersteuning:
o Toegenomen therapietrouw en toegenomen zelfzorg
o Betere emotionele aanpassing en coping met stressvolle gebeurtenissen
o Beter fysiologisch functioneren
o Verminderde mortaliteit of toegenomen levensduur
PRETTIGE EN MINDER PRETTIGE BENADERINGEN VAN DE VERZORGING
- Prettig = praktische hulp en uitingen van liefden bezorgdheid en begrip
- Onprettig = situatie bagatelliseren, onrealistische opgewektheid, het onderschatten van de effecten van de ziekte op de patiënt of kritisch of veeleisend zijn
Het negatieve effect van onprettige benaderingen lijkt sterker te zijn dan het positieve effect van prettige benaderingen
GEVOLGEN VAN VERZORGING
- Emotionele invloed van verzorging
o Driekwart ondervindt meetbaar klinisch significant psychisch lijden
o Geringere lichamelijke gezondheid en tevredenheid + depressie
- Lichamelijke effecten van zorg
o Afname van de eigen lichamelijke gezondheid
- Immunologische effecten van verzorging
o Onderdrukking immuunsysteem
o Meer ziektedagen
POSITIEVE ASPECTEN VAN DE VERZORGENDE ROL
- Gevoelens van vervulling, zich nuttig voelen, toegenomen gevoelens van intimiteit of toegenomen dagelijkse interacties doordat er samen meer tijd wordt doorgebracht
- Wanneer het aantal ergernissen groter was dan het aantal vreugdevolle momenten, werd meer
melding gemaakt van depressie
INVLOEDEN OP EFFECTEN VAN DE VERZORGING
- Kenmerken van de ziekte of de verzorgde
o Dynamisch en fluctueren
o Voorspellende factor voor depressie bij de verzorger = toename van de negatieve
eigenschapen van de patiënt
o Voorspellende factor voor de vermeenden belasting van de mantelzorger = afname van de
positieve eigenschappen
- De invloed van eigenschappen en de reacties van de verzorger
o Ziektepercepties
o persoonlijkheid
- Kwaliteit van de relatie
o Meer onderzoek naar de aard van en processen in zal van nut zijn voor ons inzicht in de
aanpassing aan ziekte
o Belang van de wederkerige en onderling afhankelijke relaties
- Kwaliteit van de huwelijksrelatie
- Verzorgers en patiënten hebben niet dezelfde opvattingen noch gelijke reacties
- Verschil = effect op de ziekte?
- Verzorgers bieden ondersteuning omdat ze menen dat die nodig is. Dat wil niet zeggen dat de patiënt deze als behulpzaam zullen beleven (discrepantie).
- Ziekterepresentaties:
o Ziektrepresentaties van de verzorger is belangrijker wanneer men spreekt over deelname aan revalidatie-oefeningen na hartaanval
o Zowel het maximaliseren als het minimaliseren van de kant van de verzorger kan negatieve gevolgen hebben terwijl gedeelde percepties adaptiever zijn
GEZINSSYSTEMEN
- 3 fasen in een gezinssysteem in een continuüm van aanpassing:
o Fase van afweer
o Fase van herstructurering
o Fase van consolidering
~van cohesie aanpassingsvermogen en communicatie
COPING VAN OUDERS MET ZIEKE KINDEREN:
- Autonomie (coping door te proberen het welzijn te handhaven door gebruik te maken van sociale
relaties)
- Medische zorg
- Sociale ondersteuning - informatie
- Ondersteuning van het gezin
Geslacht, type, ziekte, duur van de ziekte en de mate waarin de ouder problemen had in het gezin of met het sociaal functioneren, waren allemaal van invloed op de vraag welk vorm van coping het meest nuttig werdbevonden
