Aan het begin van deze eeuw is het neoklassieke denken vooral gericht op de micro-economie. In de neoklassieke opvattingen op macro-economisch gebied staan de kwantiteitstheorie en de wet van Say centraal.

Ze ontkennen de mogelijkheid van onvrijwillige werkloosheid. Lonen en prijzen worden tevens flexibel verondersteld.

De macro-economie schept zijn eigen vraag en zorgt dus voor een macro-economisch evenwicht.  gepaard met full-employment  geld slechts ruilmiddel (hier irrelevant)

John Maynard Keynes zet zich af tegen de keynesiaanse leer in zijn opus magnum The General Theory of Employment, Interest and Money.

Hij is voorstander van het begrotingsbeleid om de tewerkstelling in perioden van depressie op te voeren.

 president Roosevelt  new deal politiek

later ook: Kennedy en Johnson  belastingsverlagingen

Keynes’ aanbevelingen over een anticyclisch budget worden orthodoxie in de leer van de openbare financiën van de jaren 50’ en 60’.

Jaren 30’  tegenstand Keynesiaanse leer.

o.l.v. Pigou  de dalende prijzen verhogen tijdens de depressie de reële waarde van de kasvoorraden en aldus de macro-economische vraag stimuleren en op die manier de tewerkstelling weer op niveau kunnen brengen  Pigou-effect.

Tot jaren 50, 60  keynesiaanse leer macro-eco.  jaren 70  Milton Friedman

 monetaristische contrarevolutie

Keynes’ verdienste: het macro-economische raamwerk ontrafeld in de economie.

Keynesiaanse leer vooral bekendheid door zijn leerlingen:

 John J. Hicks en A.H. Hansen.  Hicks-Hansen diagram

Zijn gebaseerd op de klassieke school, met het verschil dat men afstand neemt van de op louter arbeidskosten gebaseerde waardeleer van de classicisten. Tevens introduceren ze de marginaliteit.

Politcal Economy  Economie:een abstracte wetenschap met eigen wetmatigheden

 los van historisch-constitutionele factoren

Het neoklassieke denken ontstaat omstreeks eind 19^de –begin 20^ste eeuw in Engeland (Cambridge), Oostenrijk, Frankrijk-Italië (Lausanne) en de Verenigde Staten.

 verspreidt zich over de hele wereld,

 in sommige plaatsen waar de oorsprong zich bevond is een andere leer dominanter

 blijft toch de dominante denkrichting in de economie.

In de 19^de eeuw ontstaat in Oostenrijk een school apart van het ‘mainstream’ Angelsaksische neoklassieke gedachtegoed. (vinden deze te statisch)

 leggen de nadruk op de niet te kwantificeren dynamiek van het kapitalistisch marktsysteem.

Kenmerken:

• nadruk op literaire verbale presentatie van economische theorieën.
• nadruk op het individuele menselijke gedrag onder ‘constraints’ als belangrijkste onderzoekdomein.
• nadruk op methodologisch individualisme als onderzoeksmethode

 analyse van het collectief eco. Handelen is gebaseerd op een analyse van gedragingen van individuen waaruit de collectiviteit bestaat.

Voorlopers: von Thünen, Gossen en vo Mangoldt

1^ste generatie: Carl Menger en volgelingen Friedrich van Wieser en

Eugen von Böhm-Bawerk

In de jaren 50’-60’ verliest de neoklassieke school zijn aanzien aan het keynesiaanse denken, het duurt tot in de loop van de jaren 70’ dat deze terug aanzien krijgt. (monetarisme)

Hoewel de neoklassiekers na WOII eigen onderzoeksmethoden en leerstellingen hebben, worden er toch een aantal markante evoluties geschetst.

Op macro-economisch vlak verwerft de moderne neoklassieke schol invloed door het monetarisme.  centraal het werk van Milton Friedman

Pleit tegen het keynesiaanse gedachte goed en hevig voor de vrije markt.

In de VS ontstaat in de jaren 70’ een school van aanbodeconomen

 macro-economisch aanbod, in navolging van Say, centraal.

Aanbod creëert de macro-economische vraag en niet andersom.

 voorstander van verlaging inkomensbelasting (hoger inkomens) en parafiscaliteit.

Arthur B. Laffer stelt dat een verlaging van belastingtarief een groei in de economische activiteit impliceert waardoor de totale belastinginkomsten hoger liggen.

Moderne Oostenrijkse school

 grotendeels neoklassieke school toch genoeg eigen kenmerken om een eigen school te vormen.

Volgens Mengers’ opvatting moet de economische analyse zich primair richten op de verklaring van de dieper liggende krachten die het marktgebeuren beïnvloeden

(bv. overheid, tijd, …) en niet op de verklaring van de prijzen.

 Wiskundig formalisme is niet bruikbaar volgens hem voor deze analyse

Kenmerken onderzoeksparadigma Oostenrijkse school:

- radicaal subjectivisme:

alle economische relaties zijn het gevolg van menselijke keuzen

(subjectief  iedereen is verschillend)

het nemen van economische beslissingen in een situatie van onzekerheid is de essentiële functie van een ondernemer

- methodologisch individualisme:

vertrekpunt van de economische analyse  studie van het individueel handelen.

Collectief beslissen  samenvoeging individuele beslissingen.

- causaal genetisme:

nadruk op de essentiële in plaats van op de functionele relaties.

Volgens hen is wiskunde niet in staat om essentiële economische mechanismen te beschrijven.

- non-sciëntisme:

Hayek: het mechanisch en onkritisch toepassen van onderzoeksmethoden uit de positieve wetenschappen op sociale problemen.

In de loop der jaren ontwikkelen ze hun eigen theorieën over:

de werkloosheid, de conjuctuur, de reclame, …

Hierin zetten ze zich sterk af tegen het socialisme en planning.

 proberen maatschappij te verstaan, niet te voorspellen.

 verdedigen het economisch liberalisme

 door dit ideeëngoed terug aanknoping met de sociale wetenschappen.

Derde generatie Oostenrijkse school:

Joseph Schumpeter en Ludwig von Mises.

Vierde generatie:

Friedrich von Hayek en Godfried von Haberler.

Huidige generatie:

Rothbarth, Kirzner en Lackman.