Vermarkting

Engeland (18^de eeuw) = De arbeidsmarkt bij wet volledig vrijgemaakt

• Landlopers en armen konden vrij verplaatsen en gingen in de steden in de industrie werken
• Levenslange arbeidscontracten werden afgeschaft

 Migratiegolf van het platteland naar de steden en de fabrieken (19^de eeuw)

Brussel = Ontwikkeling bloeiende industriële sector gericht op finale consumptie

Kledingnijverheid veranderd drastisch op 50 jaar tijd

• Ver doorgedreven arbeidsdeling
• Overschakeling van kleding ‘op maat’ naar ‘confectie’
• Introductie naaimachine

Gevolg? Kostprijs van kleren daalde aanzienlijk door de deregulering van de arbeidsmarkt
> Gildensysteem en levenslange arbeidscontracten werden afgeschaft

3. Een nieuwe productiewijze en nieuwe productieverhoudingen, het machinisme

Machinisme = De machine speelt in het productieproces van de fabriek nu een determinerende en geen complementaire rol

Gevolgen van machinisme

• Koopman-ondernemer investeerde slecht in variabel kapitaal (Grondstoffen en afgewerkte producten)
• Stoommachine vertegenwoordigde nu vastkapitaal
• Onderhoudskosten van machines liepen hoog op

 Er moet bespaard worden op de productiefactor arbeid

Introductie van de machine = In de textielsector verliep dit moeizaam. Arbeiders verzetten zich
Vb. Vernieten van de jennies door de arbeiders (Engeland) Revolte/Luddisme

Concurrentie tussen traditionele huisnijverheid en mechanisering in de fabrieken
> Autonomie van de arbeiders ging verloren

Proletarisering = Het proces van toenemende loonafhankelijkheid

Income pooling = Verschillende bronnen van inkomsten werden gecombineerd
> Om aan de proletarisering te ontsnappen

Arbeid aantrekkelijk maken

• Hoger loon
• Fabrieken hebben open ruimten: Binnen en buiten lopen
• Kinderen of vrouwen brachten het middagmaal
• In de pauze op café
• Werkuren varieerden naargelang het seizoen
• Maandagvieren
• Truckstelstel

Maandagvieren = Er werd ’s maandags minder land gewerkt

Truckstelsel = De lonen werden in natura uitbetaald met goederen uit de winkel van de fabriek of van de ploegbaas
> Arbeiders bouwden zo schulden op en konden de fabriek niet verlaten

Invoering power loom = Het met stroom aangedreven weefgetouw dat het einde betekende van de huisarbeid voor wevers

Kinder- en vrouwenarbeid = Een noodzaak voor gezinnen en een kostenbesparing voor de werkgevers, vanwege de lagere lonen