Economische systemen

Naast de vrije markten zijn er verschillende systemen. Je kan in een maatschappij verschillende systemen hebben die de hele allocatie en distributie regelen.

Vrije markten bestaan nog niet zo lang, na de val van de muur van Berlijn in 1989. SU blok ineen gestort en na Gorbachov is regering gekomen over Jeltsin. De staat stort in. Men heeft een tijdje een soort vrijmarktsysteem gehad in Rusland.

Ander uiterste: planning. Economische problemen regelen door planning. USSR, Noord-Korea probeert nu via planning allocatie en distributie te regelen.

De meeste stelsels die in realiteit bestaan, zijn de gemengde economieën: de meeste OECD landen, vb België, Japan. Maar ook minder rijke bv Turkijë. OECD: organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling = OESO Huidige vice-president OESO: Yves Leterme.

Club van landen die samenwerking bevorderen op allerlei vlakken, met diplomatiek overleg proberen wereldeconomie te verbeteren. In een gemengde economie wordt markt omkaderd met rechtsregels zodanig dat marktfalingen gecorrigeerd worden. Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Studiemateriaal

Er zijn ook goederen die de markt niet produceert, bv law and order = publiek goed = taak overheid. Regel: markten kunnen maar functioneren als je ook een sterke niet corrupte overheid hebt.

Ander soort classificatie die nu recent door nieuwe institutionele economen ingevoerd is:

Verschil: veel ontwikkelingslanden hebben instituties, regels die gebruikt worden door de elite om zoveel mogelijk voordeel te halen uit de inspanningen en de activiteiten vd massa. Ook bij ons had je dat, 100j geleden. Typisch voor dat soort regimes: militaire regimes/etnische/culturele dominantie.

Als de conservatives ad macht zijn, gelden de regels van extractie die voordeel doen aan de elite. Als labor ad macht is, heb je het omgekeerde. Instituties waar 1 partij ten koste vd andere voordeel doet. In hoogontwikkelde landen hebben we inclusieve instituties, waar rule of law geldt: Rsysteem waar iedereen aan onderworpen is = participatieve democratie, soms ook bij benevolente dictatuur. Bv Singapore onder generaal Lee. Kenmerken: eigendomsrechten zijn beschermd, contracten zijn beschermd, er zijn mensenrechten, vrijheid van initiatief, economische vrijheid. Bv recent zijn heel wat economen die zich bezighouden met economische groei en ontwikkeling.