Item gefilterd op datum: december 2012

• Begrip opvoeding was in middeleeuwen onbekend

 Tegenwoordige samenleving: sterk afhankelijk van opvoedingssysteem

• Onze wereld is geobsedeerd door morele, lichamelijke en seksuele problemen van kind
   Middeleeuwse beschaving kende dergelijke zorg niet, want ze zag geen
  problemen
• Middeleeuwen: kinderen mengden zich onder volwassenen zodra ze de gangbare hulp van moeder/opvoedster niet meer nodig hadden
   Kinderen werden zonder overgang in grote volwassen gemeenschap
  opgenomen en deelden met jong en oud het dagelijkse werk en spel

ð Begin van nieuwe tijd
: Ingrijpende gebeurtenis
: Nieuwe opvatting; kind is nog niet rijp genoeg voor het leven;
bijzondere behandeling was nodig; kind moest afgezonderd worden
: Familie kreeg morele en geestelijke functie
= taak lichaam en ziel te vormen
: Nieuwe gevoelens, nieuwe affectiviteit;
Moreel schreef hen voor dat niet alleen de oudste jongen, maar alle
kinderen (tegen eind 17^e eeuw ook meisjes) moesten voorbereiden op
het leven!
: Kind werd beroofd van vroegere vrijheid door gezin, kerk, regering,
moralisten
: Uit de bezorgde liefde van de 18^e eeuw is het verschijnsel van geboortebeperking uiteindelijk ontstaan.
= gezin zette tussen zichzelf en de samenleving de muur van het privéleven

Maar naast Ariès, zijn er nog verschillende verklaringen…

Denk maar aan…

• Spencer: Door complexe samenleving
• ? : Door veranderde mentaliteit van de mens
• Sommige historici vinden dat middeleeuwer een kindvijandige houding aannemen, maar dat gaat dan weer te ver.

 Aangezien men op grond van hedendaags onderzoek bij hedendaagse premoderne maatschappijen, waar ‘kindertijd’ als zodanig ook niet bestaat, deze visie kan verwerpen.

Ook in premoderne maatschappijen ontstaan er banden tussen kinderen en
volwassenen van gehechtheid en affectie.
Affectie voor kind is ≠ recent verschijnsel!

Maar onze maatschappij is wel veel meer kind georiënteerd
Bv. Er wordt veel belang gehecht aan pedagogie + waaier van mogelijkheden als
kinderboeken, kinderkleding, kindervakanties, …enz.

Franse historicus Philipe Ariès heeft aangetoond dat ‘kindertijd’ als afzonderlijke ontwikkelingsfase, in de middeleeuwen niet bestond.

• Kinderen werden soms tot hun drie jaar borstvoeding gegeven. In die tijd stierven er vaak kinderen, maar de mensen hechtten zich niet teveel aan baby’s om niet veel verdriet te hebben.

Vanaf 5 jaar

: kind = kleine volwassene

: kinderarbeid

: Geen twee gescheiden werelden (kinderwereld & volwassenenwereld)
Bv. Geen school

Gevolg:

Kinderen uit middeleeuwen waren ook volwassenen, en volwassenen uit middeleeuwen waren ook een beetje kinderen.
Bv. Spelen

Merk op: De notie van ‘het kind’ in onze maatschappij, is dus niet universeel! Deze
notie hangt zeer nauw samen met specifieke socialisatieprocessen in onze
maatschappij.

Nadien bestond het besef dat kinderen nog een hele ontwikkeling hadden door te gaan om volwassen te worden.

• Kinderen werden geïsoleerd
  Denk aan: Scholen, kinderhoekjes, aparte kamer, …
• Kinderen horen niet meer alle verhalen van volwassenen, worden nog gespaard van verschillende zaken.

Vanaf de jaren ’60

: vervaging tussen grenzen mede door veranderde mentaliteit (Bv. Verlichting)

: door industrialisatie wordt de samenleving ingewikkelder
Denk aan: Langer leren; Ook oudere individuen moeten voortdurend nieuwe
vaardigheden en kennis eigen maken

1. De oude persoonlijkheid van persoon moet worden afgebroken

2.Nieuwe persoonlijkheid moet gegeven worden

Kenmerken:

1) Alle aspecten van het leven vinden plaats op eenzelfde plaats en onder eenzelfde autoriteit
 Je mag je niet vrij voelen; Gevoel van vrijheid is dat je onder één regelstelsel kan overschakelen naar een andere regelstelsel. Wat niet het geval is bij totale institutie

2) Elk lid moet zijn dagdagelijkse activiteiten uitvoeren in het onmiddellijke gezelschap van een hele troep andere

3) Strikt dagschema

Opm. Men moet ervoor zorgen dat ze niet kunnen terugkeren naar oude leventje / oud levenspatroon. Bv. Door strikt dagschema, veranderen van naam, contact met familieleden, vrienden doorknippen, …enz. + strenge controle!

Niet gezien tijdens les maar voor alle zekerheid lezen: pag. 79 – 80

De levensloop = Verschillende fasen worden bestudeerd vanuit de sociologie
Op het eerste biologisch bepaald, maar ook sociologische
factoren!

= speciaal geval van secundaire socialisatie

= proces van identiteitsomvorming : oude identiteit wordt afgebroken, nieuwe in de plaats

• Vooral bij individuen die om de één of andere reden worden geïsoleerd van de buitenwereld, Bv. Gevangenissen, psychiatrische instellingen, kloosters, … en daar onderworpen worden aan nieuwe eisen en strenge discipline

= voorbeelden van Totale instituties (Total institutions) volgens E. Goffman

Je blijft bezig met het ontwikkelen van eigen identiteit
De volwassene wordt vaak geconfronteerd met situaties die voor hem onbekend zijn, bijgevolg moet ook hij/zij gesocialiseerd worden.

Verschillen met primaire socialisatie

Eind 18^e eeuw:
- dagbladen werden een belangrijke factor in publieke leven

Tweede helft 19^e eeuw:
- ontstaan van pers als massamedium
 Doel: Elk individu uit de massa te bereiken
- Kranten werden deel van dagelijkse leven, beïnvloeden opinies en attitudes

Opkomst elektronische media:
- Bv. TV is een gezagvolle bron van informatie
 Mensen geloven sneller nieuws op TV dan in krant
- Internet; je hebt geen passieve houding meer maar je zoekt zelf
 Positief voor opgroeiende kinderen

Discussiepunt:
Leidt het tonen van geweld tot gewelddadig gedrag
Consensus:
Media oefent een belangrijke invloed uit

Onderwijs is verplicht voor iedereen
 kinderen uit lagere sociale klassen kans geven om hoger op te groeien
(=maatschappelijke kansen doen toenemen)

Maar!
In werkelijkheid is het vaak helemaal anders
: kinderen uit lagere sociale klassen krijgen vaak minder steun en aanmoediging
van ouders
: scholen in achtergestelde buurten beschikken over minder faciliteiten
 Kinderen uit lagere sociale klassen zien school als
vreemde, vijandige omgeving en ervaren
schoolleven als verloren tijd

= formele socialiserende institutie !

2 soorten curriculum aanwezig:

• Formele curriculum
  : de vastgelegde leerstof dat leerlingen moeten verwerken
• Verborgen curriculum
  : stil en braaf zijn in de klas, gezag van leerkracht aanvaarden, taken stipt afgeven en lessen leren, schooldiscipline, urenlang stilzitten op stoel,…enz.

- Omgaan met minder prettige dingen van de samenleving

Opm. School is ook de plaats bij uitstek waar ‘peer groups’ worden gevormd

• Vriendschappelijke groepen van kinderen van dezelfde leeftijd

Iedere generatie heeft bepaalde rechten en verplichtingen
 Overgang van ene leeftijdsgroep naar de andere vaak gepaard met ceremoniën
= collectieve overstap (met heel de leeftijdsgroep)

® Je leert om op een improviserende wijze onderling afspraken te maken

® Geen vaste regels

® Zeer flexibel

® Geen duidelijke hiërarchie

® Experimenteren met regels en normen

® Democratisch (‘peer’ = ‘gelijk’)

• Peer groups zijn zeer belangrijk! Zeker bij jongeren waar het gezin minder stabiel is of bij jongeren die niet graag naar school gaan,…
• Daar waar er minder mobiliteit is blijven de peer groups het hele leven lang overeind

Het gezin

• Grote verschillen tussen gezinnen in verschillende culturen
• Bijna in elke cultuur is moeder belangrijkste individu voor kind in eerste levensjaren
• * Moderne maatschappijen; kleinschalige gezinscontext; kind brengt
  overgrote deel van eerste levensjaren door in klein huishouden met
  papa, mama en één of twee broers/zussen
  * In veel culturen maakt de hele familie (grootouders, ooms, tantes, …)
  deel uit van hetzelfde huishouden, en alle volwassenen helpen mee de
  kleine te verzorgen
  * In onze maatschappij variaties in gezinsvorming: één-oudergezinnen,
  twee paar ouders (stiefouders en gescheiden ouders), vrouwen met
  kinderen die buitenshuis werken,…
• Opm. Gezin is vaak ook nefast voor socialisatie van het kind
   Denk aan seksueel misbruik ouders, oudere kinderen of volwassenen, …
• Gezin ook belangrijk voor sociale positie op sociale ladder
  Vooral in traditionele maatschappijen !

Besluit:
Er wordt werkelijk gedaan aan persoonlijkheidsvorming binnen het gezin.
De interacties zijn zeer emotioneel binnen het gezin, hoe meer je erbij betrokken bent hoe emotioneler je bent.