Item gefilterd op datum: december 2012

1. Klassieke manier

Legislatuur duurt 4 jaar. Nu wordt dit opgetrokken naar 5jaar. Regeringsformatie is een meerderheid zoeken om een regering te vormen. Het vinden van coalitiepartners, die natuurlijk een andere partijprogramma hebben, en zullen dus compromissen moeten sluiten om tot een regeringsprogramma te komen. Het doen en laten van de koning word gedekt door het colloque singulier. We weten wel dat de koning de informateur aansteld. De informateur zijn taak : aftasten welke partijen met elkaar kunnen samengaan. Op basis van die informatie stelt de koning een formateur aan.

De toepassing van ART 96: het parrlement stemt een motie van wantrouwen en stelt een nieuwe eerste minister aan  constructieve motie van wantrouwen. De koning speelt hierin geen rol, want parlement kiest eerste minister en het is aan hem om een nieuwe regering aan te stellen. Construciteve motie van wantrouwen  koning geen rol! Parlement ziet mogelijkheid tot wisselcoalities, en daaruit dan nieuwe ministers aan te stellen. De kans bestaat dat de nieuwe eerste minister er niet in slaagt een nieuwe coaltie te vormen, dan komt de koning weer in zicht. De koning moet dan het parlement ontbinden, zonder dat het parlement daarmee moet instemmen. De tweede hypothese is dat de regering spontaan ontslag neemt.

Bv regering 2007-2010 met vlamingen in de minderheid. Open VLD stapte uit de regering over BHV. CD&V + MR + PS + CDH hadden 76 van de 150 zetels. Maar dat zou betekenen dat alle vlaamse ministerportefeuilles naar cd&v zouden gaan. Toen is Yves Leterme zijn ontslag gaan aanbieden bij de koning. De koning kan het aanvaarden of in beraad houden. De koning hield het ontslag in beraad, en op dat ogenblik tastte men de tweede mogelijkheid af : nl een nieuwe coalitiepartner! Sp-a misschien? Maar die zeiden “nee, we willen ons niet engageren voor een zaak zonder toekomst” Er schoot dus toen maar 1 ding over: aan de koning toefluisteren om het ontslag te aanvaarden. Toen moesten er verkiezingen georganiseerd worden, maar daarvoor moet het parlement ontbonden worden. Kan dat zomaar? Kan de koning zomaar het parlement ontbinden. Het parlement moest instemmen, maar dit was voor frnastaligen moeilijk, ze wensten bhv niet te splitsen en wou ook geen nieuwe regering. Aanvankelijk leek het dat het parlement er niet mee zou instemmen. Maar uiteindelijk nieuwe verkiezingen,nieuwe zetelverdeling. BDW wou geen eerste minister zijn, en als winnaar van verkiezingen, aangesteld als informateur. De koning stelde een (pre)formateur aan. DI RUPOOOO.

ART 58 & 99

Bescherming freedom of speech van parlementsleden (art58) alles daarbuiten in parlementaire onschendbaarheid.

De strafrechterlijke verantwoordelijkheid van de ministers

ART 101 & 103

Willy Claes

De vroegerpartijvoorzitter van de SP, ex eerste minister, en voorzitter van de NAVO, maar is toen moeten aftreden voor akkoeste affaire. Is toen strafrechterlijk voor de rechtbank gebracht, naar het Hof van Cassatie. Vroeger konden ministers enkel voor cassatie (eerste en laatste aanleg) komen, maar Willy ging naar Europees hof ,want hij vond dat iedereen een tweede keer voor een rechtbank moest kunnen komen, dus in beroep gaan.

Geen paritieit op staatsecretarissen * om evenwicht te houden

ART 96 en ART 46. 1831 werd er geopteerd voor een monarchie, momenteel is de macht van de koning uitgehold, behalve tijdens regeringsformatie. Omdat men dan geen regering heeft, en men heeft dan een machtsvacuum is, en dat machtsvacuum wordt op dat moment ingevuld door de koning. ART 96: koning benoem en ontslaat zijn ministers

• Motie van vertrouwen
• Motie van wantrouwen: vertrouwen in regering intrekken. Lukt dit, dan moet regering opstappen

Dus te allen tijde kon het parlement dit doen.Dit was het basissysteem. In 94 heeft men dit gerationaliseerd.

ART 46: 1. Kamer: Motie van wantrouwen is gestemd,2. Kamer motie van vertrouwen of afgewezen.

Wetsvoorstel 26 jan 2011 * salduswet

Een turkse jongen die in turkije werd aangehouden, omdat hij deel had genomen aan betoging. Ondertussen waren ook een aantal mensen door turkse rebellen, aangheouden en opgehangen. Saldus werd ook verdacht , en ondervraagd zonder advocaat. Later trok hij die bekentenissen terug in. (zogezegd onder dwang, slaag enz) Niettemin kreeg hij enkele jaren cel, zijn advocaat ging in beroep en ging naar het europees hof. Het hof verduidelijkt dat hij recht heeft op een behoorlijk proces, en dat je van begin af aan in hechtenis word genomen, heb je recht op bijstand van een advocaat. Zo moet advocaat aanwezig zijn bij eerste ondervraging. Is wet geworden in augustus 2011. Senaatsvoorstel. GW ART:77,81 Senatoren schrijven mbh van juristen een ontwerp, wordt ingediend in senaat. Gaat eerst naar parlementscomissie. Op 13 aug is die wet bekrachtigd, en in werking getreden op 1 jan 2012.

ART 82: parlementaire overlegcomissie.

Bestaat uit 71 leden. Vernadering: niet meer rechtstreeks verkozen, minder ledenvan 71 naar 60. 29 vlaamse gemeenschapsparlement, 20 uit franse, en 1 uit Duitse. Senaat wordt niet meer direct betrokken bij wetgeving. P74-85 =Belangrijk!

Monocamerale procedure * formele wetten

1. Initiatief van de koning, of regering, elk lid en kamer senaat mogen met initatief naar voren komen. Initiatief van de koning noemen we een voorontwerp; van senator of kamer, voorstel.
2. Voorontwerp gaat naar Raad Van State.Nagaan of voorstel in orde is met grondwet, scheiding der machten, en andere juridische principes. RVST geeft advies.
3. ….

Bicameral procedure, maar een voorstel moet niet voorgelegd worden aan de raad van state.

Optioneel bicamerale procedure * ART 78, is complexer en bestaat uit 2 mog: 1. Regering ,kamer 2.Senator (ART 78= Belangrijk!) (Valt binnekort weg)

ART 78 tem ART 81 zal verdwijnen, voor alle gevallen, behalve, bijzondere meerderheidswetten zal de monocamerale procedure worden toegepast. Dat zal standaardprocedure worden.

In 2004 werd het aantal districten hervormd. Per district word een aantal zetels toegewezen. Vroeger 20 districten over belgie. In 2002-2003, regering verhofstad, kiesdistricten ging gepaard met apparentering.Maar men vond dit systeem te ingewikkeld, en bovendien vrij nadelig voor kleine partijen. Districten en provincies ging men laten samenvallen. Omdat dit dan té veel in het voordeel van kleine partijen was, heeft men een kiesdrempel ingevoerd. Want anders kwamen de kleine partijne te makkelijk aan zetel geraken, en dit zou tot versnippering leiden. Voortaan waren er dus maar 11 districten. Maar als districten en provincies samenvallen, zijn er toch maar 10?

Brussel en vlaams brabant vormde één district, enkel voor gewestverkiezingen werd dit gesplitst. Voor federale verkiezingen niet. PROBLEEM: Taalgrens! Brussel zowel vlaamse en franse partijen komen op, dus cdh, ecolo, cd&v kunnen ook in vilvoorde opkomen! Vrij diep in Vlaanderen. Voor ee aantal burgemeesters in halle vilvoorde was dit een probleem. Volgens hen was dit de oorzaak van de verfransing van het gebied, het district.

Juridisch probleem: behalve in brussel, vlaams brabant valt dat district niet samen! Die vallen niet samen met provincie, en daar kan aan apparentering gedaan worden. Strijdig met grondwet, gelijkheidsbeginsel: in alle provincies is het zo, maar in vlaams brabant is het anders. Dus een stem van een vlaams brabander heeft een ander gewicht dan die van een gewone stem.

150 leden, aan de kamer verandert er niet veel, behalve: in de aanstelling, op basis van het evenredigheidssysteem. (kan een gecorigeerd of niet gecorigeerd zijn)

Meerderheidssysteem= plurinominaal & uninominaal

Voorlopig nog steeds Bicameraal systeem,maar veranderingen op komst , senaat zal dan als 2^de kamer ingeschakeld worden bij de grote beslissingen (zoals grondwetswijziging) Tot 1994 hadden we een volwaardig 2 kamer systeem. We imiteerden het Britse systeem,waar dat om historsche redenen zo gegroeid is. In vlaanderen en Wallonie ook maar 1 kamer.

Bicameralsime heeft alleen nog maar zin in federale systemen zoals in Duitsland & VS. Met de deelstaten etc. Maar Belgie is een federale staat? Dus men behoudt voor sommige zaken, waar de belangen van de deelstaten op het spel staan, de senaat.

Waarom dubbelzinnige positie van de senaat? Waarom geen volwaardige 2^de kamer?

Senaat wordt behouden om de belangen van de deelstaten te behartigen, op het wetgevend en grondwettelijk niveau. Geen volwaardige 2^de kamer, want de andere belangen worden door het bestaan van taalgroepen in de kamers al behartigd worden. (Taalgroepen en bijzondere meerderheidwetten,alarmbelprocedure.) De senaat is daar dus niet voor nodig.

Gebaseerd op ART 88  koning is onschendbaar, ministers zijn verantwoordelijk. Dit is kernartikel van de grondwet die geleid heeft tot de uitholling van de bevoegdheden van de koning.

De beperkte monarchie: er is een monarch, maar heeft reele bevoegdheden die hij moet delen met het parlement.

Koning was vroeger vrij autonoom in het kiezen van zijn ministers. Samen met ministers vormde hij de uitvoerende macht. Koning is politiek onschendbaar, dus hij kan niet tot verantwoording geroepen worden. Hij is burgerrechterlijk en strafrechterlijk onschendbaar. Ministers kunnen voor daden van koning politiek ter verantwoording geroepen door parlement, en eventueel afgezet worden. Bv kersttoespraak van de koning, met allusie naar NVA en de jaren 30  Di Rupo is met de vinger gewezen.

ART 88 is de oorzaak waarom macht van de koning uitgehold is, en waarom we geevolueerd zijn van beperkte monarchie naar parlementaire democratie. Dit gebeurde zonder grondwetswijziging, dankzij ART 88.

De koning heeft wel nog aanzienelijke macht tijdens de regeringsformatie. Hij duidt formateur, informateur aan. Dus op dat moment oefent hij macht uit. (Sommigen willen dit laten doen door voorzitter van de kamer) Als dit gebeurt, is de koning nog louter een symbolische figuur. Dit zal echter nog wel een tijd duren, want dan zou men ART 106 moeten herzien, maar die artikelen zijn niet voor herziening vatbaar verklaard.

Interregum: wanneer koning overlijdt, wie neemt de bevoegdheden waar?

1. Ministerraad
2. Regent (als opvolgende koning mindejarig of huidige in fysieke of psychische onmogelijkheid verkeert)

Koningskwestie: 1940 men maakte gebruik van artikel 93, dat Koning niet in staat was te regeren. De onmogelijkheid te regeren. Maar dat artikel schrijft de kamers bijeen te roepen en door die kamers een regent aan te duiden. Dit is toen niet gebeurt, omdat parlementsleden verspreid waren. Die onmogelijkheid was dus niet door parlement vastgesteld, dus ook geen regent. Wie oefent dan de koninklijke bevoegdheden uit? De in raad verenigde ministers. (Het interregnum) (men grijpt terug naar ART 90)

MB zijn eigenlijk ongrondwettig, want worden niet vermeld in grondwet. Het gaat dus om een delegatie van macht. Regering draagt bevoegdheden over aan ministers, maar in GW is hier geen sprake van, dus strikt genomen, ongrondwettig. Maar men beschoudt dit als aanvaardbaar, als het om mineure zaken gaat, zoals besluiten met een individueel karakter gaat. (bv die case met blinde) Maar gaat het om MB met algemene draagweidte, wordt ook niet veel tegen opgetreden. Omdat de delegatie naar minister al in de wet zit.