Item gefilterd op datum: december 2012

• In zijn algemeenheid geldt dat X directe oorzaak is van Y als er aan een drietal voorwaarden is voldaan:
  
  
• X gaat vooraf aan Y
• X hangt empirisch samen met Y
• Er is geen alternatieve verklaring voor de samenhang tussen X en Y

• X gaat vooraf aan Y is logisch in de zin dat een oorzaak na een gevolg niet plausibel is. Gelijktijdigheid is wel toegestaan.
• X hangt empirisch samen met Y, er is een verband tussen de scores op de ene variabele en de andere. Dit kan tot uitdrukking komen in de Pearsoncorrelatiecoëfficiënt.
• Geen alternatieve verklaring voor causaliteit van X en Y is moeilijker aan te geven. 3 impliceert dat we pas van X als oorzaak van Y mogen spreken als we zeker weten dat er geen andere verklaring is voor het verband dat we zien. In de situatie waarin een waargenomen verband tussen twee variabelen X en Y wordt verklaard door een derde variabele, noemen we het verband X en Y spurieus.
• Spurieuze verbanden zijn te ontdekken door de relatie tussen de vermeende oorzaak X en gevolg Y uit te rekenen terwijl voor de invloed van de verstorende factor Z wordt gecorrigeerd.
• Een voorbeeld is de partiële correlatiecoëfficiënt.
• Als er meerdere complicerende factoren aanwezig zijn spreekt men van multipele oorzaken.
• Oorzaak gevolg relaties kunnen ook reciprook zijn, dat wil zeggen dat eerst X Y veroorzaakt, waarna Y invloed op X uitoefent. We spreken dan van reciproke causale relaties.
• Daarnaast kan een verband tussen twee variabelen onderdrukt worden door een derde variabele; we spreken dan van een suppressor-variabele.
• Als er geen verband verdwijnt na correctie voor een derde factor, dan weet men dat er geen oorzakelijkheid tussen X en Y is. Het blijft onmogelijk voor alle mogelijk vertekenende derde factoren te corrigeren, een causale uitspraak blijft daarom altijd een hypothese.

• Onderzoeksopzet is officieel de totale opzet van het onderzoek. Als het gaat om oorzaak gevolg relaties dan wordt de term versmald tot de deelverzameling van kwantitatieve ontwerpen voor causale samenhang. De opzet staat zo los van vragen, respondentselectie, instrumentconstructie, validiteits- en betrouwbaarheidskwesties. Voor deze betekenis wordt opzet gebruikt.
  
  
• Bij het kiezen van het onderzoeksdesign gaat het om het inrichten van de studie zodat onderzoek/causaliteit vragen beantwoord kunnen worden.
• Onderzoek naar een interventie valt onder verschillende noemers; observationeel, passief-observationeel, non-experimenteel of non-interventie-onderzoek.
• Kenmerkend aan observationeel onderzoek is dat er een interventie wordt onderzocht, maar dat er geen enkele mogelijkheid is voor de onderzoeker om zelf te doen aan toediening hiervan. Kan observeren NIET manipuleren.
• Als twee factoren confounded zijn, dan zijn zij onontwarbaar in de respondenten en kunnen we niet weten of de verhoogde kans aan de ene factor of aan de andere factor moet worden toegeschreven.
• Idealiter zou de onderzoeker zelf interventie moeten kunnen toedienen; interventie regisseren. Dit kan slechts in bepaalde gevallen (ethiek).
• In een quasi experimenteel onderzoek heeft de onderzoeker controle over de interventie.
• De onderzoeker heeft geen controle over de samenstelling van groepen.
• Experimenteel onderzoek heeft die controle wel. De onderzoeker controleert zowel de interventie als de samenstelling van de onderzoeksgroepen.

• Als het onderzoek zo gepland is kan het onderzoeksplan geschreven worden. Als fondsen geworven worden is dit noodzakelijk. Het onderzoeksplan bevat:
  
  
• Beschrijving van het probleem dat het onderzoek probeert op te lossen
  
  
• Vraagstelling met deelvragen
  
  
• Literatuuroverzicht, hieruit moet blijken dat de onderzoeker de materie beheerst en geen belangrijke onderzoeken mist.
  
  
• Bij beleidsrelevant onderzoek is het aan te raden de recente beleidsnota’s in het literatuuroverzicht op te nemen. Vervolgens dienen de keuze van respondenten of analyse-eenheden, instrumenten, dataverzamelingsmethoden en analysemethoden besproken te worden.
  
  
• Planning in tijd en financieel (in budget 5% onvoorziene kosten meenemen)

Iedere methode voor onderzoek heeft haar sterke en zwakke kanten. In die zin zou men kunnen zeggen dat bevindingen uit ieder onderzoek in zekere zin resultaat zijn van de gekozen methode. – Om de inherente beperkingen die aan het gebruik van welke methode dan ooit kleven te ondervangen, kan men niet op één methode vertrouwen, maar eenvoudigweg diverse methoden inzetten. Het op deze manier inzetten van verschillende nadrukkelijk verschillendsoortige methoden noemen we triangulatie.

• Door inzet van deze als het ware driehoekige oogpunten blijft geen kant van het probleem onbelicht. Tezamen geven de drie methoden een compleet beeld van de problematiek. Bij gebruik van één methoden zouden vragen blijven liggen.

• Het is een goede gewoonte om voordat het echte onderzoek van start gaat, het onderzoek op delen uit te testen. Tijdens de testfase kunnen nog veel verbeteringen worden aangebracht en worden niet alleen de instrumenten maar ook de onderzoekers uitgetest.
  
  
• Ook handig is een proefonderzoek ofwel pilot study.
  
  
• Bij bepaalde soorten onderzoek wordt na-onderzoek verricht. Met name bij kwalitatief onderzoek waar diverse sleutelpersonen worden bevraagd kan het voorkomen dat uit zo’n serie interviews geen consensus komt – in zo’n geval kan het nuttig zijn alle informanten bijeen te roepen en de antwoorden anoniem te laten presenteren.  Delphi methode niemand hoeft zich aangesproken te voelen of verplicht te voelen bij zijn oorspronkelijke standpunt te blijven.

Nadat bepaald is wat voor soort metingen verzameld zullen worden, volgens welk stramien bij hoeveel personen wordt bepaald met welke analysemethode de gegevens bekeken worden. Het bepalen van de analysetechniek dient als controle op alle voorgaande stappen.

Bij de keuze van bevragingsmethode of instrument is het verstandig te rade te gaan bij andere onderzoekers en literatuur om te zien of bestaande instrumenten ingezet kunnen worden. Standaardisatie van metingen vanuit het oogpunt van vergelijking is raadzaam.

Ook wel gewoon respondenten genoemd. Men heeft het liefst een steekproef van respondenten (eenheid) die een goede afspiegeling is van de populatie. Vaker spelen praktische overwegingen als budget en tijd een belangrijke rol. Deze onderdelen vormen de context van het onderzoek die wezenlijk is voor het te onderzoeken fenomeen.

• Hiermee wordt in brede zin de keuze van meetinstrumenten, precieze selectie
  van respondenten etc. bedoeld; alles wat met het ontwerp te maken heeft.
• De term design wordt nauwer gebruikt om de aspecten van het onderzoek aan
  te duiden die te maken hebben met de causaliteitsvraag. Het design is de kern
  van de onderzoeksopzet. Designkeuzes spelen minder bij kwalitatief
  onderzoek.
• Bachmann en Schutt onderscheiden in dat verband nomothetische
  onderzoeksontwerpen van idiografische onderzoeksontwerpen. Waar het
  nomothetische onderzoeksontwerp gericht is op het isoleren van factoren die
  het optreden van gebeurtenissen bij een grote groep personen kunnen
  verklaren, zijn idiografische verklaringen gericht op de unieke verklaring van
  (een serie van) gebeurtenis(en) bij één persoon, of analyse eenheid.
• Nomothetische verklaringen zijn reductionistisch en werken vanuit een
  variabelen perspectief, waarbij de onderzoekseenheid gereduceerd
  wordt tot een aantal kenmerken.
• Idiografische verklaringen zijn contextueel gericht en meer
  deterministisch.
• Een en ander betekent niet dat bij kwalitatief onderzoek geen designkeuze
• gemaakt wordt. Er wordt alleen minder gedacht in termen van steekproefen,
• algemene geldigheid of variabelen die geïsoleerd en gemanipuleerd kunnen

• worden om causale relaties vast te leggen.

• Als de onderzoeksvragen geformuleerd zijn, dient toestemming gevraagd te worden en zogenaamde stakeholders geïdentificeerd te worden. Deze stakeholders zijn mensen die belang hebben bij het onderzoek en die toegang kunnen verschaffen tot wetenschappers die op cruciale plaatsen in het veld zitten waar relevante gegevens voor onderzoek aanwezig zijn.
  
  
• Een commissie buigt zich over de opzet van het onderzoek en komt bijeen om voorgang en verslaglegging van het onderzoek te begeleiden. Zo is het onderzoek inhoudelijk gewaarborgd en kan de inhoudelijke deskundige uit een organisatie helpen.