Item gefilterd op datum: december 2012

Waarnemen gebeurt op 3 niveaus

• Fysische niveau (soort prikkels)
• Zintuiglijk niveau (werking van zintuigen)
• Neuropsychologische niveau (sturing via zenuwbanen en het verwerken van de prikkels zodat we er een betekenis aan kunnen geven = perceptie)

11 overlevenden van een mijnramp zaten 14 dagen vast in het donker. Het ergste vonden ze niet de honger, maar het feit dat er totaal geen licht was (dus de volslagen duisternis). 9 mijnwerkers zagen lichtkringen, kleurige punten of ringen en 3 mijnwerkers hadden echte hallucinaties.

• Geur en smaak zijn sterk met elkaar verbonden
• 4 smaken
  • Zuur
  • Bitter
  • Zout
  • Zoet

• Nauw verbonden met emoties
• Belangrijke rol in sociaal contact (feromonen = geuren van het ene dier die het gedrag van een ander dier beïnvloeden)
• Hersenen passen zich aan geuren aan = sensorische aanpassing  na een tijdje ben je een bepaalde geur zo gewoon dat het totaal niet meer opvalt
  • Rottende geuren wennen nooit  doet denken aan gevaar
• Sterke en gevoelsbeladen geuren overwinnen

• Is belangrijk voor de sociale omgang met anderen

• Lichtgolven worden opgevangen door de ogen en verwerkt in de hersenen
• Factoren die visuele waarneming beïnvloeden
  • Fysiologische beperkingen van het gezichtszintuig

Beperkingen zijn te wijten aan de structuur en de werking van de zintuigen

Blinde vlek

• Invloed van de fysiologische toestand van het organisme
  • Onder invloed, delirium tremens, psychotische toestand, epilepsie, hoge koorts, gebrek aan slaap, hoge dosis vitamines, …
  • Invloed van psychologische factoren
    • Aandacht: opvallendheid, behoeften en noden, persoonlijke smaak en interesses, geheugen
    • Context (= specifieke soort voorkennis): verwachting, halo-effect (positieve kenmerken zorgen dat andere kenmerken ook een positieve betekenis krijgen), horn-effect (negatief ervaren kenmerken zorgen ervoor dat andere kenmerken ook een negatieve betekenis krijgen), stereotypen en vooroordelen

• We zien niet wat we zien

• Prikkels zijn objectief en daarom maken wij door het proces van verwerking van de waarneming onze eigen werkelijkheid
• Experiment van Loftus  2 auto’s knallen of botsen tegen elkaar  snelheid hoger geschat bij “knallen” dan bij “botsen”

• De gewaarwording gebeurt altijd in vergelijking met een andere, vroegere gewaarwording

• Niet altijd mogelijk om het onderscheid te merken tussen twee gelijkaardige prikkels
• Differentiële drempel moet overschreden worden vooraleer er een onderscheid gemaakt kan worden
• Onderscheidingsdrempel = kleinst waarneembare verschil tussen twee prikkels
• Geleidelijke veranderingen worden moeilijk waargenomen