Item gefilterd op datum: mei 2014

Wilsverklaring omtrent het levenseinde en verklaringen met een euthanasieverzoek
Wilsverklaringen met euthanasieverzoek in de context van dementie zijn niet wettelijk

Moeten we ingaan op de autonomie van W.P. of is er nog steeds sprake van menswaardigheid? …
Ethisch en juridisch gaat de menselijke waardigheid voor op het zelfbeschikkingsrecht

Ruime ethische tolerantie indien er een context is van een terminale fase en ondraaglijk lijden?
Deskundige - o.m. ethische - afweging blijft belangrijk

Er zijn verschillende ethische uitdagingen (casus pg 149)

Het is belangrijk dat medische beslissingen omtrent het levenseinde gepaard gaan met een zo groot mogelijke openheid en communicatie tussen alle betrokkenen: de stervende persoon, zijn naasten, de verantwoordelijke artsen, de verpleegkundigen en paramedici.

Het gaat immers niet zomaar om ‘medische’ beslissingen maar om ‘ethische’ beslissingen.”

De dingen goed doen versus de goede dingen doen

Ethiek heeft te maken met het streven naar de goede dingen doen

Menselijke handelingen zijn ethisch goed als ze de waardigheid van de menselijke persoon bevorderen

Hannah Arendt: Zorg als ‘arbeiden’ of zorg als ‘handelen en spreken’

Emanuel Levinas: Het appèl van de Ander geeft kansen naar verantwoordelijkheid voor en door de
Ander

Gerard Bodifée: zorg van ouders en meer nog zorg van kinderen voor ouders

Subjectieve benadering van kwaliteit van leven

• De inschatting verschilt van persoon tot persoon, en van moment tot moment
• Beeldvorming rond de patiënt met dementie

Objectievere benadering van kwaliteit van leven

• Cf. Onderzoek in Nederland en Finland
• Levenskwaliteit is niet ‘subjectief’ maar ook niet ‘objectief’
• Levenskwaliteit van mijn leven wordt gevoed door ‘de blik van de anderen’

Individuele zelfbeschikking

• Vroeger: de paternalistische zorgverlener
• Nu: de autonome patiënt

Autonomie in verbondenheid

• Mens-worden is een levenslang proces dat gebeurt in verbondenheid met anderen
• Mens-worden is ook ontvangen in verbondenheid en soms afhankelijkheid

Voor ons is het onaanvaardbaar dat een patiënt euthanasie eist ‘zonder verder overleg’. Euthanasie is steeds een proces van interpersoonlijke overeenstemming.”

De opvatting(en) van de betrokkenen worden niet beschouwd als een vaststaand gegeven dat om een onmiddellijke uitvoering vraagt , maar als onderwerp van gezamenlijke exploratie en overleg.”

De bestaande waardigheid op basis van bestaande vermogens

• Ik ben mens omwille van mijn eigenschappen of wat ik kan

De waardigheid als inherent aan het mens-zijn (Menschenwürde)

• Elke mens is - onafgezien van zijn handicap, depressie,… - ten volle mens
• Ik ben wat ik kan (onderwijs), ik ben de daad die ik gedaan heb (justitie), ik ben mijn
  ziekte, aftakeling (gezondheidszorg) of toch nog meer dan dat?

Bepaalde waarde staan centraal in het ergotherapeutisch paradigma.

Wet van 28 mei 2002, arts wordt met 3 mogelijkheden geconfronteerd:

• Een meerderjarige of ontvoogde minderjarige die handelingsbekwaam is en bewust op het ogenblik van zijn verzoek, en die binnen afzienbare tijd zal overlijden of een medisch uitzichtloze toestand.
• Een meerderjarige of ontvoogde minderjarige die handelingsbekwaam is en bewust op het ogenblik van zijn verzoek, en die niet binnen afzienbare tijd zal overlijden (er moet een 2de arts zijn, psychiater en specialist, er moet een maand tussen verzoek en toepassing zijn)
• Confrontatie met het verzoek van een handelingsbekwame meerderjarige of ontvoogde meerderjarige, dat is vastgelegd in een schriftelijke wilsverklaring voor het geval iemand zijn wil niet meer kan uiten.(bij onomkeerbare bewusteloosheid, verklaring niet ouder dan 5j)