Maslow (1908-1970)

opleiding psycholoog, behavioristische traditie, concludeerde dat behavioristische dierpsychologie en ook psychoanalyse tekort schoot. Deze theorieën over menselijke beperkingen, gingen voorbij aan rijkdom menselijke mogelijkheden.

(bezwaar tegen wat ze niet bestudeerden) Hij formuleerde positieve motivatietheorie die tekorten en vooral ook uitzonderlijke grote prestaties kon verklaren.

Maslow bekend door hiërarchie van motieven tot handelen:

• Aantal basisbehoeften (aangeboren) die gedrag (aangeleerd) motiveren en sturen
• Doorgaans streven naar behoeften hoger niveau, als lagere (gedeeltelijk) vervuld zijn
• Hoe lager behoeften in hiërarchie hoe sterker behoeften (top vaak niet bereikt, is het minst sterk en gemakkelijk afgeremd door ongunstige omgevingsfactoren)
• Geeft aan wat er gebeurd bij slagen maar ook bij niet slagen:
  • Veiligheidsbehoefte sterkst bij kinderen maar ook bij neurotische volwassenen (bovenmatige behoefte aan structuur)
  • Onvermogen bevredigen saamhorigheid/liefde is belangrijke oorzaak emotionele problemen
  • Niet voldoen aan competentie en erkenning dan gevoelens minderwaardigheid en hulpeloosheid
  • Persoonlijke vermogens niet volledig gebruiken, terwijl overige behoeften in voldoende mate zijn vervuld, zou rusteloosheid en frustratie tot gevolg.

Kritiek:

• Niet iedereen gedraagt zich volgens hierarchie (volgorde niet voor iedereen dezelfde)
• Prioriteit van verschillende behoeften kan veranderen
• Vooral zelfverwezenlijking hoogstaande personen (Albert Schweitzer en Abraham Lincoln) zo hoopte hij meer te weten te komen over hogere, specifiek menselijke kwaliteiten. Duidelijke reactie op behaviorisme, bestudeerden vooral eenvoudig menselijk gedrag, naar analogie (ratten) Theorie kreeg zo elitair aspect.

Positieve psychologie (seligman), geïnspireerd door Rogers en Maslow, doel is sterke punten te stimuleren en verder uitbouwen, wil met nadruk sterke kanten aanvulling zijn op betsaande (klinische) psychologie:

• Empirische inslag (in tegenstelling tot andere humanistische theorieën) hierdoor zijn ideeën en methoden goed toetsbaar en classificatiesysteem ontwikkeld (zou aanvulling moeten worden DSM-IV TR)
• Interventies blijken behoorlijk effectief te zijn en kan bijdrage leveren aan preventie (stimuleren sterke eigenschappen buffer ter bescherming tegen psychopathologie) en behandeling psychopathologie (toepassingen in therapie nu vaak geschaard onder niet-specifieke effecten)

KRITIEK: Tyranny of the positive attitude kan onbedoelde negatieve gevolgen hebben. Door negatieve emoties als problematisch te zien (dus vermijden) en dat diegene die niet gelukkig zijn (vele met psychische stoornis) zelf verantwoordelijk worden gehouden of zichzelf verwijten maken in dat opzicht.

Slotbeschouwing

Rogeriaanse therapeuten, laatste jaren ook meer aandacht voor psychopathologie.

Tegenwoordig zijn cliëntgerichte benaderingen dikwijls combinatie van Rogeriaanse opvattingen en ideeën uit andere benaderingen binnen de (klinische) psychologie (bijvoorbeeld cognitieve psychologie, systeemtheorie en gedragtheoretische opvattingen)