Diagnostiek en classificatie

Betekenis van classificatie

Diagnose = onderkenning, onderscheiding (letterlijk)
-> Diagnoosis = het nauwkeurig leren kennen
-> Kan een dubbele betekenis hebben:
- proces van vaststelling, herkenning, onderscheiding en omschrijving van stoornissen
- eindresultaat of de conclusie van dit proces

Diagnostiek = de leer of de kunst vh diagnosticeren
= geheel van methoden of technieken om tot een diagnose te komen
=> Deze termen verwijzen voor sommigen te sterk nr het medisch model, dus ik psychologische
publicaties wordt vaak de term ‘assessment’ of ‘taxatie’ gebruikt.

Assessment ≠ Diagnose: diagnose wil in de engere zin een bepaalde stoornis benoemen mbv een classificatiesysteem

Classificeren: - om orde te scheppen in de chaos van onze waarnemingen en gedachten
- om de complexiteit van verschijnselen te vereenvoudigen
- om communicatie te vergemakkelijken
=> anders moesten we elke ervaring verwerken alsof het de eerste was
Classificatie is een middel, geen doel!

Diagnostiek: DSM-IV-TR (syndroombenadering)

2 essentiële classificatieprincipes:
- de ordening van psychiatrische stoornissen dient atheoretisch te zijn (nt gekoppeld aan een
verklaring)
- de indeling moet steunen op heldere, ondubbelzinnige criteria

Volgens deze doelen ontwikkelde de APA in 1980 de DSM-III.

Nu: DSM-IV ICD10

DSM: *vernieuwend dr:
- louter beschrijvende aanpak
- multi-axiaal systeem
*classificatie: 5 assen die elk verwijzen naar een ander soort gegevens

As I: Klinische syndromen
- classificatie vd meest bekende psychiatrische stoornissen in de vorm van syndromen
- aantal kenmerken moet zich in bepaalde duur voordoen

As II: Persoonlijkheidsstoornissen
- stoornissen in de persoonlijkheid
- persoonlijkheid = een voor elk individu kenmerkend patroon van interactie met de wereld
en zichzelf
- cognitieve mogelijkheden

As III: Lichamelijke toestand
- mogelijkheid om een lichamelijke aandoening te vermelden wnr deze belangrijk wordt geacht vr het gestoord psychiatrisch functioneren en/of de behandeling vd patiënt

As IV: Psychosociale problemen
- alle psychosociale problemen worden vermeld die zich in het afgelopen jaar hebben voorgedaan en die de diagnose, prognose, behandeling beïnvloeden

Deze stoornissen worden onderverdeeld in volgende categorieën:
- problemen in primaire steungroep (bv overlijden gezinslid)
- problemen in de sociale omgeving (bv alleenstaand)
- onderwijsproblemen (bv conflict met klasgenoot)
- werkproblemen (bv dreigend verlies van job)
- financiële problemen (bv ernstige schulden)
- problemen met de gezondheidszorg (bv gebrekkige ziekteverzekering)
- problemen met justitie/politie (bv slachtoffer van misdrijf)
- andere psychosociale problemen (bv oorlog)

As V: Globale beoordeling vh functioneren
- hier wordt het psychisch, maatschappelijk en beroepsmatig functioneren, in het afgelopen jaar, globaal beoordeeld met behulp van een schaal (*). Zo krijgt een diagnose op As I een meer genuanceerde vorm

(*) GAF- score: volgens een hypothetisch continuüm gaat deze van geestelijke gezondheid tot ernstige stoornis. Naast het niveau van functioneren op het tijdstip van beoordeling kan men ook een schatting maken van het hoogste niveau in het afgelopen jaar.

Diagnostiek: methode

3 groepen in de onderzoeksmethoden:

1) Somatisch onderzoek
- uitsluitingdiagnose: eerst onderzoeken of een klacht een somatische oorzaak heeft, zoniet:
dan moet het wel psychisch zijn
- somatische onderzoeksmetho den: lichamelijk, neurologisch en genetisch onderzoek

2) Psychopathometrie
- = geheel van psychometrische instrumenten zoals die worde gebruikt in de
psychopathologie: psychodiagnostische tests of vragenlijsten of (zelf)beoordelingsschalen

3) (Diagnostisch) interview
- = een gericht vraaggesprek, toegespitst op gedragingen, gedachten en gevoelen
- anamnese = verzamelen van gegevens vd voorgeschiedenis
- beoordeling vd psychische toestand: het systematisch evalueren van het psychisch
functioneren op grond van vragen en observaties