Massacultuur als nivellering

Volgens pessimistische cultuurcritici werkte de industriële productie van de cultuurgoederen vervlakking in de hand. De notie van “cultuurgoed” scheen regelrecht in tegenspraak met de notie van “massaproduct”. Massaproducten werken enkel de nivellering in de hand; zo ontstond een cultuur van de grootste gemene deler.

T.S Eliot verdedigt een cultureel elitarisme: het behoud van het cultureel erfgoed mag niet aan de massa worden overgelaten. Er is dus nood aan een elite van gevormde en toegewijde cultuurminnaars. Ook het gezin speelt een grote rol: het fungeert als doorgeefluik van (traditionele) cultuur en houdt de massavorming tegen: individuen blijven gebonden aan hun sociale positie. Ook de traditionele volkscultuur werd aangetast door de massamedia.

Levis vreest dat de cultuur in verval is. Hij idealiseerde de oude organisch Engelse volkscultuur. De massacultuur biedt bevrediging op het laagste niveau, en wel meteen, zonder inspanning. Zijn standpunt komt neer op een complete verwerping van de technologische en wetenschappelijke basis van de moderne cultuur. Zijn kritiek was erg invloedrijk. De massacultuur is onderhevig aan de wet van Gresham (bad money drives out good money): bad taste drives out good taste.

De film is de kop van jut in de Amerikaanse massacultuurproductie. Duhamel analyseert de structuur van het filmisch beeld: “ik kan al niet meer denken wat ik wil, de bewegende beelden nemen de plaats in van mijn eigen gedachten”. Kijken= passief registreren.

De film wordt het symbool van de nivelleerde, passieve massacultuur (innerlijke betekenis verdwijnt en atmosfeer van intellectuele onverschilligheid).