De Sapir-Worf hypothese
Sapir
“De echte wereld wordt voor een groot deel onbewust geconstitueerd door de taalgewoonten van een groep” iemands taal bepaalt de wijze waarop hij de wereld ziet.
Worf
De grammatica dwingt ons om zo en niet anders te denken en waar te nemen; het linguïstisch systeem heeft zelf de vorm van ideeën; ideeën worden ideeën als ze de herkenbare vormen overstijgen.
bv. idee van zee: hulpmiddel in hoofd van algemene zee: nood aan taal om ideeën te benoemen.
Taal neemt de vorm aan van een mentaal keurslijf.
Ons denken en onze ervaringen hangt af van de taal die we gebruiken. Mensen die leven in
een verschillende taal leven dus ook in een verschillende wereld.
de Sapir-Worf hypothese is relativistisch (zoveel talen, zoveel werelden) en deterministisch (taal bepaalt denken).
vb: sneeuw in Nederlands en eskimotalen, NL taal verhindert om nauwkeurig waar te nemen
MAAR neemt de eskimo de sneeuw gedifferentieerder aan omdat zijn taal hem ertoe dwingt OF heeft hij zijn taal verfijnd?
EN hoe zit het met de oorsprong van lexicon en grammatica?
kritiek
1 Taal als gevangenis voor het denken.
Dit is echter te radicaal, soms zijn we niet in staat ons juist uit te drukken en heeft ons hoofd denkbeelden die de taal niet kan uitdrukken. De geest is in staat om denkbeelden te denken, ook al laat ons taalgeheugen ons even in de steek (“niet op het juiste woord kunnen komen”).
Recent onderzoek toont aan dat het denken niet zo taalafhankelijk is.
2 Als taalstructuren het denken bepalen, wat bepaalt dan de denkstructuren?
3 Ideologisch-politiek geïnspireerde kritiek
Iedere cultuur zou zich in zijn eigen gelijk kunnen wentelen en er zijn zoveel waarheden als er talen zijn (ook zijn er verschillen qua geslacht, streek, ...). Er zouden wezenlijke en onoverbrugbare cultuur- en taalverschillen bestaan.
MAAR dit was niet de bedoeling van Worf hij hoopte enkel dat we een nederige houding zouden aannemen en terug zouden komen van ons geloof in de superioriteit van de Europese talen