- Omgeving direct aan het risico bijdragen
- Uitvoerbaarheid
- Health belief model: specifiek gesteld dient een omgeving die gezond gedrag stimuleert:

o Cues tot gezond handelen te bieden of cues tot ongezond gedrag te verwijderen
o Gezond gedrag mogelijk maken door de kosten en barrières te minimaliseren die hiermee
gepaard gaan
o De nadelen te verhogen van het gedrag dat schadelijk is voor de gezondheid

CUES TOT HANDELEN

- Verbreken gewoonten
- Cues tot handelen
o Sigaretten en voedsel
- Reclame
- Afbeeldingen in tijdschriften
- Populatire televisieprogramma’s

DE KOSTEN VAN GEZOND GEDRAG MINIMALISEREN

DE KOSTEN VAN ONGEZOND GEDRAG VERHOGEN

- Barrières stimuleren
- Accijnzen op tabak en alcohol

INTERVENTIES OP SCHOOL

- Gezondheidsbevorderende school (WHO, 1996):

o Schoolgezondheidsbeleid
o Het opzetten van een lichamelijk en sociaal veilige, gezonde omgeving
o Het onderwijzen van gezondheidsgerelateerde vaardigheden
o Het bieden van adequate medische diensten binnen de school
o Het bieden van gezond voedsel
o Programma’s voor gezondheidsbevordering op school voor personeel
o Counseling of een psychologieprogramma op school
o Een programma voor lichamelijke opvoeding

VOORLICHTING DOOR LEEFTIJDSGENOTEN

- Peervoorlichting
- Lesgeven aan een hele klas, informele lessen in een ongestructureerde omgeving of individuele
gesprekken en counseling
- Groepsgenoten zouden een geloofwaardigere infobron zijn
- Gelegenheid om betrokkene mondiger te maken
- Voorlichters zijn een positief rolmodel

- Injectiemodel
o Stabiele koppeling tussen kennis, attituden en gedrag
o Informatie overtuigend en van een deskundige bron
- Niet alleen rationeel maar ook emotionele verwerking
- Hoewel mediacampagnes populair zijn, is het niet vanzelfsprekend dat ze tot enige
gedragsverandering leiden, en dat geldt ook voor de vraag of de doelgroep de campagne zelfs maar opmerkt.
- Beperkte resultaten
- Beter om voorlichting te geven dan om gedragsverandering teweeg te brengen
- Cumulatief effect
- Aantrekkelijk (kosten/baten-analyse)

HET AFSTEMMEN VD COMMUNICATIE & VERGROTEN VD BLOOTSTELLING AAN DE BOODSCHAP EXPOSURE

- Eliberation Likelihood model (Petty en Cacioppo, 1986)
o Mensen die niet geïnteresseerd zijn => rationele argumenten werken niet
o Centrale verwerking alleen als ze gemotiveerd zijn om een argument te ontvangen

• De info congruent met hun bestaande opvattingen
• De info is van persoonlijk belang
• De ontvangers hebben de intellectuele capaciteiten om de informatie te begrijpen

- Effecten zijn duurzaam
- Voorspellende factor voor gedrag
- Perifere verwerking (ongeïnteresseerden) wanneer individuen:

o Niet openstaan voor een argument
o Een geringe betrokkenheid hebben bij het probleem
o Incongruente opvattingen hebben
o Maximaliseren van de geloofwaardigheid en aantrekkelijkheid van de infobron
o Bericht via het gebruik van indirecte cues en informatie

GEBRUIKMAKEN VAN ANGST EN AGRESSIEVE BOODSCHAP

- Hoge mate van bedreiging is ineffectief gebleken bij het teweeg brengen van gedragsverandering

- Protectie-motivatietheorie
o Mensen ageren adaptief en maladaptief afhankelijk van het eigen oordeel en het eigen
vermogen om de bedreiging te minimaliseren

- De meest overtuigende informatie:
o Wekt angst op
o Versterkt het gevoel van bedreiging wanneer er geen verandering wordt aangebracht
o Benadrukt het vermogen van het individu om het gevreesde resultaat te voorkomen

- Een positievere benadering
o Kijken naar de voordelen die iemand als gevolg van gedragsverandering zal krijgen
o ‘formuleren’ van het bericht

- Witte & Allen 2000: faer appeal wordt meer au serieux genomen, meer geaccepteerd en wekt
vermijding op (vooral bij boodschappen met weinig aandacht voor effectiviteit)

AFSTEMMEN OP HET PUBLIEK & VERGROTEN VD BLOOTSTELLING AAN DE DOELGROEP EXPOSURE

- Gehele bevolking = verwateren van de boodschap door veralgemening
- Beter op publiek afstemmen

o Gedrag, leeftijd, geslacht en SES
o « targeting »

GEBRUIKMAKEN VAN ROLMODELLEN

VERSPREIDING VAN INNOVATIES EN AANBIEDEN VAN NIEUW GEDRAG OF NIEUWE INFORMATIE

- Aanleren van nieuw gedrag en nieuwe informatie > preventie en afleren van oud gedrag en oude informatie

- Rogers 1983:

o Vernieuwers
o Mensen die het idee vroeg overnemen
o Vroege meerderheid
o Late meerderheid
o Treuzelaars

- Innovatiefactoren:

o Voordeel tov het vorige gedrag
o Compatibiliteit met de waarden en normen van het sociale systeem dat het idee beoogt te beïnvloeden
o Gemak van overname
o Bewijs van effectiviteit