versnelde groei maritieme handel in ruime mate gedragen door overzeese kolonisatie

Antwerpse haven groeide uit tot dominerende wereldcentrum inzake opslag & distributie

a. Europa levert: koopwaren, koper, zilver (Z-DE), It. zijde, Eng. laken, ambacht. Producten

b. Europa biedt afzetmarkt voor koloniale producten

• A’pen exclusieve stapelmarkt & verdeler v. Portugese koloniale handel
• Port. kon routes nr Midden/Verre-Oosten niet beveiligen (Venitië)à monopolie fini
• toch behoud van dominerende handelspositie (grootste handelsmetropool W)
• A’pen opnieuw grote begunstigde bij Spaanse kolonisatie à hoogtepunt 16^de eeuw
• A’pen werd aanzienlijkste internat. markt v. NW-Eur.+ econ. zwaartepunt Lage Landen