het militaire en diplomatieke gebeuren tijdens de ‘Europese’ oorlogsfase (1940-1941)

• april ’40: Duitsland valt Denemarken & Noorwegen aan, om geen risico’s te lopen op de
noordelijke flank. Op één dag krijgt het Denemarken onder controle, en de versterking die

de geallieerden dit maal stuurden waren niet toereikend om de Duitsers tegen te houden.

Duitsland zou wel grotendeels de neutraliteit van Zweden respecteren (op verzoek S.U.) en

zorgde vooral dat het de controle over de havens had.

• 10 mei ’40: Duits offensief op het Westfront tegen Nederland, België, Luxemburg & Fr.

 Plan-van Manstein: deel van het leger verdedigt aan de Franse Maginotlinie, terwijl het

andere deel een offensief tegen België, Nederland & Luxemburg onderneemt

 Fr. is zo dom zijn troepen in het N te concentreren en ze zo snel te laten omsingelen
door de Duitsers. Duitsland weet op te rukken tot aan de westkust (21 mei)

 de geallieerden hadden duidelijk een slechte strategie, en de communicatie &

coördinatie liet veel te wensen over, mede door tegenstellingen politici-militairen

 Nederland capituleert na 5 dagen, België na 18 dagen. De strijd van België gaf de

Britten wel de kans te evacueren bij Duinkerken. De Duitsers rukten verder op om de

kustlijn onder controle te krijgen.  7 juni: Duitse leger o.l.v. Rommel weet een bres in

de verdedigingslinie te slaan en het Franse leger moet nog verder terugtrekken
 Duitsland hoopte dat G.B. na de capitulatie v. België, Nederl.., Lux. & Fr. zou capituleren

• 25 juni ’40: Frans-Duits wapenstilstandverdrag

 Pétain komt aan de macht in Frankrijk en start onderhandelingen met Duitsland: ¾ v. Fr.

zou bezet worden door Duitsland, Fr. behoudt kolonies, krijgsgevangenen blijven wel

nog gevangen. Voor de Franse vloot werd nog geen regeling getroffen

 Publieke opinie steunt dit akkoord, en dit betekent het einde van de IIe Republiek en

de start van het Vichy-regime  gekenmerkt door enorme collaboratie!

 De Gaulle blijft het verzet leiden vanuit G.B.

 dit betekende het einde van de Frans-Britse alliantie, maar G.B. zal verderstrijden

 Hitler werkt een aanvalsplan uit om G.B. te verslaan, en het bestaat uit 2 fasen:

- fase 1: Battle of Britain: Luftwaffe zou de Royal Air Force (R.A.F.) en de haveninstallaties proberen uitschakelen

- fase 2: operatie seelöwe: invasie met troepen (maar dit zal nooit gebeuren!)

 Dankzij de Britse radar slagen de Duitsers er niet in de Battle for Britain te winnen,

= psychologische overwinning G.B. (ondanks grote verliezen aan beide kanten)

 wanneer men ziet dat dit niet lukt schakelt men over op andere tactiek: het

bombarderen en ausradieren van Londen en de voornaamste industriële centra. Dit

weegt psychologisch heel zwaar op de Britten (veel slachtoffers!) maar het sterkt hen

enkel maar in hun vastberadenheid om de Duitsers te verslaan.
 ook controle verwerven over Gibraltar & Suez om G.B. tot capituleren te dwingen faalt

 er komt geen vooruitgang en Hitler gaat de diplomatieke toer op

 27/09/’40: Driemogendhedenpact tussen Duitsland, Japan & Italië. Dit betekent

wederzijdse politieke, economische & militaire steun i.g.v. een aanval + een verdeling

in invloedzones zodat elk z’n eigen ‘Nieuwe Orde’ kan vestigen

 diplomatiek offensief in Vichy-Frankrijk: wel collaboratie maar geen actieve deelname

 diplomatiek offensief in Spanje: wil niet deelnemen wegens te zwak nog door burger-

oorlog (zelfs niet na Hitler’s belofte op Gibraltar) + V.S. dreigt met econ. sancties.

• 28/10/’40: Mussolini wil “enkele strategische punten bezetten als garantie voor de veiligheid

van Italië”  weigering v. Metaxas: Mussolini valt Gr. binnen, mr machtsovername mislukt

• Militaire tussenkomst van nazi-Duitsland: Duitsland wil de invloed in de Balkan vergroten

zodat het een uitvalsbasis heeft voor het nog volgende offensief tegen de S.U. (operatie

Barbarossa, zie verder)

 Hitler opent een tweede frontlijn, bezet Bulgarije ‘om het voor G.B.-bezetting te

behoeden’, lijft Griekenland in, en ook Joegoslavië - dat de Duitsers geen doorgang

naar Griekenland wou verlenen.

 de moeizame opmars door de Balkan zou operatie Barbarossa echter met een maand

uitstellen, wat door de sneller naderende winter fataal zou blijken te zijn.

• Samenwerking G.B. & V.S.  V.S. gaf al militaire steun , maar op 11/03/’41 zal de Lend

Lease-Act gestemd worden. De V.S. mocht nu oorlogsmateriaal, voedsel & grondstoffen

aankopen om te leveren aan “staten waarvoor het bestaan van vitaal belang is voor de

veiligheid van de V.S.”. De afbetaling v. die goederen kon op langere termijn gebeuren