Fechner
- Gepubliceerd in Geschiedenis
- Lees 1141 keer
- Overeenkomsten tussen Fechner & Helmholz:
- Beiden geïnteresseerd in ‘Physics’, fysiologie, psychologie
- Beide hadden aandeel bij het aantonen dat er wetten zijn waar het sensorisch systeem zich aan houdt bij het omzetten van stimuli naar sensatie&perceptie.
- Verschillen tussen Fechner & Helmholz:
- Beide mannen verklaarden hun theorieën met andere methoden. Helmholz met mechanistische wetten (Waar Fechner het niet mee eens was) en Fechner met wiskundige wetten.
- Fechner concentreerde zich juist op de Overeenkomsten (en niet verschillen zoals Helmholz) tussen de externe, natuurkundige realiteit en de manier waarop deze ‘realiteit’ bewust wordt ervaren (Mentale wereld)
- Dilemma van Fechner, welke theorie over de wereld is waar?
- Nachtansicht: Het universum is een levenloos mechanisme. Bewustzijn is slechts een bijproduct van mechanische wetten. (Materiele wereld)
- Dagenansicht: Het universum wordt subjectief door de mens waargenomen. (Mentale wereld)
- Fechner concentreerde zich juist op de Overeenkomsten (en niet verschillen zoals Helmholz) tussen de externe, natuurkundige realiteit en de manier waarop deze ‘realiteit’ bewust wordt ervaren. Dit legde de basis voor Psychofyika.
- Fechner raakte blind en invalide en kwam na jaren isolatie met nieuwe theorie:
- Psychofysika: Het Niet het absolute, maar het Relatieve verschil moet bepaald worden tussen 2 stimuli.
- Just Noticable Difference (JND): Minimale verschil die moet bestaan (bijv) tussen twee gewichten om het verschil in gewicht te kunnen waarnemen.
- Absolute Treshold: De zwakste stimulus (maakt niet uit wat voor soort) die een mens net kan onderscheiden.
- Weber’s Law: De JND van de intensiteit van de stimulus is evenredig aan de omvang van de standaard stimulus. Jnd=kM. Waarbij k = een proprtioneel constante (Weber fraction) dat verschilt per experiment. Bij gewicht moet het verschil 1/30 zijn zodat men het verschil ook kan voelen.
- Fechners Law: De intensiteit van de sensorische ervaring van een stimulus is evenredig met de logaritme van de fysieke omvang van de stimulus. S= c Log M
- Vb: Elke keer wordt er in een kamer een lichtje meer aangedaan. Maar terwijl met het toenemen van het aantal lichtjes de ‘fysieke omvang’ van de stimulus (licht) ook toeneemt, neemt het niet met precies dezelfde mate toe in de sensorische ervaring van een persoon. Dat gebeurt slechts in een logaritmische verhouding.
- In een grafiek ontstaat hierbij een Exponentiele curve.
- Method of magnitude estimation: Stevens gaf een bepaalde stimuli een cijfer (bijv 10) en vervolgens moest de deelnemer op een volgende stimuli vergelijken met de vorige (standaard) stimuli en het een cijfer geven. Zo kan de ‘intensiteit’ van hun sensorische ervaring gemeten worden.
- Bijv: De volgende stimuli is twee keer zo intens voor de deelnemer, dan de tweede stimuli de cijfer ’20’ (twee keer zo groot dan 10).
- In tegenspraak met Fechner’s Law.
- Power Law: De intensiteit van een sensatie is evenredig met de intensiteit van de fysieke stimulus, met behulp van een constante kracht (power). S= cMp
- Verschil Fechner’s Law en Power Law: Niet alleen de sensorische intensiteit is logaritmisch evenredig met de fysieke stimulus. Maar het logaritme van de sensorische intensiteit is evenredig met het logaritme van de fysieke omvang. Power Law (Magnitude=omvang/intensiteit)
- Kritiek op fechners Law: Absolute Treshold verschilt per persoon en is dus subjectief. Het kan zelfs bij 1 persoon verschillen naarmate men een hogere leeftijd heeft.