De Merovingers: vadsige koningen en hofmeiers

• Monopolie

Monopolie op het Frankische koningschap vanaf de 5^de eeuw:

- beschouwd als patrimoniaal bezit

- aanspraak voor alle mannelijke erfgenamen:

* heeft nooit geleid tot extreme territoriale fragmentatie

* maar: uiterst zelden slechts 1 koning

• Koersverandering

Koersverandering met Chlotarius II:

- was alleenheerser, maar benoemd zijn zoon Dagobert in 623 tot onderkoning

- zijn rijk wordt opgedeeld in 2: Neustrië + Bourgondië en Austratië

Sindsdien zijn er gewoonlijk, tot de Karolingische machtsovername, 2 Frankische rijken geweest => heel belangrijke opdeling: Frans – Duitse as verschijnt voor het eerst!

• Aristocratie

2.VII

Aristocratie: sterke invloed vanaf de 2^de helft van de 7^de eeuw:

Hofmeiers

- hofmeiers (maiores domus) steeds nadrukkelijker op de voorgrond;

- geslacht van de Pipiniden monopolie op hofmeierschap (begin 7^de eeuw), zowel in Neustrië als in Austratië;

Karel Martel

- Bastaardzoon van Pippijn II, verkrijgt hofmeierschap door broedermoord, adellijke coalities en geweld

- Krachtige figuur: heeft moeten knokken met eigen familie om zijn positie als hofmeier

- Stelde als eerste de Merovingische vorsten absoluut in zijn schaduw: had reële macht in handen

- Durfde koning niet van troon te stoten, had sacrale legitimiteit door afstamming

- Reputatie: 732: Slag bij Poitiers = 1 van de grote successen van Karel Martel => invloed in Aquitanië, Provence en Bourgondië

- Oorlogen kostte veel middelen => ‘oplossing’ = confisqueren van kerkelijke gronden om ze te geven aan zijn getrouwen (> Gefolgschaften)

Pepijn III

- Pepijn III de Korte = zoon van Karel Martel

- 1^ste Karolingische koning

Erfopvolging

De wet beperkte erfopvolging van koningen tot de mannelijke lijn, vrouwen waren dus uitgesloten: eindigden meestal in kloosters, niet altijd vrijwillig.

Brunhilde

= weduwe van een Merovingische koning, zij heeft grote rol heeft gespeeld in verschillende erfopvolgingen, eliminaties en benoemingen van hoge geestelijken.