de eerste expeditis in de 14de – 15de eeuw

A. ontdekking en kolonisering van de Canarische Eilanden

Venetië sterk in Oosten Middellandse Zee met karavaanhandel
Genuezen zochten naar alternatieven via Zuidelijke richting en ontdekten de Canarische eilanden
Toch Castilië + Franse kolonisatoren: Canarische eilanden in bezit

B. de Portugese ontdekkingstochten

verovering Ceuta 1415
Madeira en Azoren: Hendrik de Zeevaarder (broer van de koning)
1434: ronding kaap Bojador
1488 Bartolomeo Diaz: Kaap de Goede Hoop
1497-98 Vasco da Gama: Indië, met hulp van Arabische stuurman
vanaf 1509 Malkka, Java, Molukken, Canton en Japan
de weg van de specerijen was gevonden: een keten van factorijen
centrale rol Antwerpen: koloniale waren- koper en zilver + textielwaren en wapens

C. Christoffel Columbus

Genuees koopman
wist dat de wereld rond was + informatie over de windrichtingen: stelde de Portugezen een alternatief voor: westelijke route à geen gehoor
ging naar Isabella van Castillië
1492: vertrek met drie schepen; Canarische eilanden: proviand; Bahama’s, Cuba, Haïti, Dominikaanse: Hispaniola; 1492-1504: vier reizen: Caraiben+ Midden Amerika
Amerigo Vespuzziontdekt nieuwe continent
- eerder verdrag: Portugal eisten Midden- en Zuid-Amerika op
- de Spanjaarden eisten een verdeling volgens de lengtegraad ten westen van de Kaap Verdische Eilanden
- verdrag van Tordesillas van 1494: paus, 370 km ten westen van Kaapverdische Eilanden: Spanje met verplichting de Indianen te bekeren
- hierdoor kwam de westkust van Brazilië in Portugese handen
- aangevuld met verdrag van Zaragossa van 1529: tweede demarcatielijn ten oosten van de Molukken (uitz. Filippijnen)