Logo
Print deze pagina

David Hume 18e eeuw – empirisme

Onze bewustzijnsverschijnselen, of perceptions, zijn volgens Hume in 2 categorieën onder te verdelen: impressions en ideas. Die laatste wordt nog eens opgesplitst in enkelvoudige en complexe ideeën.
Redeneren is volgens Hume het ontdekken van relaties, het leggen van associaties. Relaties tussen ideeën vinden is bewijzend redeneren of de analytische aanpak. Relaties tussen waargenomen feiten is de synthetische aanpak, men voegt dingen samen.
Een vaak gebruikte vorm is het leggen van causale relaties: het leggen van verbanden tussen oorzaken en gevolgen. Dat noodzakelijk verband op zich kunnen we nooit vaststellen in de ervaring, omdat we dat verband vaak vaststellen zijn we geneigd om te besluiten dat er een noodzakelijk verband is tussen A & B.
deductie: afleiden van conclusies uit bepaalde premissen.
Kennisverwerving: We kunnen ons geen ideeën vormen over zaken die totaal losstaan van het ervarene: behalve in het geval van logica en wiskunde kunnen we met zuiver abstracte begrippen niets aanvangen. Van ons ‘ik’ hebben we geen enkele indruk, alleen een ketting van samenhangende en opeenvolgende bewustzijnsverschijnselen. Dus kunnen we onze persoonlijk identiteit niet als aparte entiteit ervaren. Daarom hebben metafysische uitspraken ook geen zin, want die kunnen we niet ervaren, een feit kan dus ook nooit a priori bewezen worden. In de geordende kennis is er dan een scepticisme: er is een fundamentele twijfel die we niet kunnen opheffen. Wiskunde en Newtoniaanse fysica zijn betrouwbaar maar begrippen als absolute ruimte en absolute tijd zijn niet houdbaar.
Ethica: De rede kan geen beslissing nemen over de geldigheid van ethische uitspraken; er is met andere woorden geen logische overgang mogelijk van beschrijvende kennis naar waarderende opvattingen. Ethische uitspraken drukken geen eigenschap van de feiten uit, maar een goed of afkeuring van bepaalde feiten door ons psychisme (individueel hedonisme, lust of onlust bij een bepaalde gebeurtenis)

Copyright © 2017. All rights reserved.