2 hoofdfactoren verantwoordelijk voor falen conciliarisme:

• conciliaristen slaagden er niet in een instituut/apparaat op te richten dat hun programma stevig had kunnen vestigen & hun belangen tussen de concilies door kon bewaken
• hun kritische aandacht was te eenzijdig gericht op de positie v.d. paus binnen de Kerk en te weinig op hervormingen v. andere kerkelijke geledingen

Restauratie

• einde v.d. conciliaire beweging opende de weg naar krachtige restauratie v. pausschap
• toch was Schisma & conciliaire periode een zwaarbetaalde periode geweest:in deze kritieke fase hadden tegenkrachten tegen het pauselijk centralisme zich verder kunnen versterken

Nationale Kerken

• Eng./Fr. wilden zo min mogelijk geld naar Rome laten afvloeien (geldnood: 100j- oorlog)
• leidde tot vorming ‘nationale Kerken’: Gallicaanse in Fr. waar de vorst in 1438 grote invloed kreeg op benoeming v. clerici
• elders mss minder controle v. vorsten over clerus, maar overal kwam nieuw evenwicht tot stand tussen pauselijke & vorstelijke zeggenschap over Kerk & clerus binnen het gebied

Renaissancepausen

• creëren als reactie een nieuwe machtsbasis door de finale consolidatie v. hun It. bezittingen in de pauselijke staat à succes!
• keerzijde = paus gaf zo ook de ‘vrijheid van de Kerk’ prijs, waar in 11/12^de eeuw zo voor gestreden was