• Letters: Factoren (onafhankelijke variabelen) – A, B, C, …
• Cijfers: Niveau van factor – 1, 2, 3,…
• Voorbeeld van een “3 × 2 factorieel design”
Factor A heeft 3 niveaus Factor B heeft 2 niveaus
• Volledige kruising van de niveaus van Alcoholpromillage (3) en stuurbekrachtiging (2)
• Dit levert 3 × 2 = 6 condities (de cellen van het schema)
volledig kruisen van alle niveaus van beide variabelen.
confounding Alcohol promillage en Testauto
Wat is de invloed van alcoholpromillage en soort testauto op het aantal stuurafwijkingen?
Alcoholpromillage met drie niveaus - 0; 0.5; 1.0
Testauto met twee niveaus - met stuurbekrachtiging; zonder stuurbekrachtiging
• design met meer dan één onafhankelijke variabele. • factor = onafhankelijke variabele
-Het effect van elke onafhankelijke variabele op de afhankelijke variabele is het hoofdeffect van die variabele
-Het gecombineerde effect van twee of meer onafhankelijke variabelen op de afhankelijke variabele (dus meer dan de som van de hoofdeffecten) is een interactie-effect.
Eigenschappen
-Twee of meer onafhankelijke variabelen
-Feitelijk twee (of meer) studies verpakt in 1 studie
-We kunnen interactie effecten van onafhankelijke variabelen onderzoeken
-Meeste onafhankelijke variabelen in de psychologie en pedagogiek interacteren met elkaar
De volgende onderdelen zijn GEEN tentamenstof!!
Vanaf “Analysis of Variance in Factorial Designs” op blz 258 tot “Variations of basic factorial design”op blz 260.
Vanaf “ANOVA: a postscript” tot “Ethical principles” op blz 266.
-Gecorreleerde data op 2 manieren
-Within-subjects and matched-subjects designs
-Deze designs zijn sensitiever voor kleine verschillen tussen groepen
- Bijkomende nadelen van grotere sensitiviteit zijn:
-Sequentie effecten (within-subjects design)
-Matching problemen (matched-subjects design)
-N=1 studies hebben de mogelijkheid van het manipuleren van variabelen
Ethiek in behandelstudies
-Ten eerste; Doe niemand kwaad!
-Ten tweede; probeer iets goeds te doen
Daarom is de onderzoeker ethisch verplicht om proefpersonen/cliënten in de best mogelijke situatie achter te laten.
Directe replicatie
-Herhalen van studie bij dezelfde persoon en hetzelfde gedrag. -Bij ABA design Systematische replicatie
-Herhalen van het onderzoek maar bij andere personen en/of andere situaties en/of ander gedrag
Klinische replicatie -Combineren van verschillende procedures in een “behandel pakket”
LOGICA -Herhaalde metingen van de afhankelijke variabele onderbroken door een random gekozen moment van start interventie -Als er een verandering optreedt vanaf het interventie punt dan is er vermoedelijk sprake van causaal verband PROCEDURES
-Kies een minimum aantal dagen voor baseline en follow-up periode
-Kies willekeurig interventie punt
-Vergelijk de score patronen voor en na de interventie
Gedrag - Onderzoeken van effecten op verschillende vormen van gedrag
Individuen - Onderzoeken van effecten op verschillende mensen
Situaties en tijd - Onderzoeken van effecten in verschillende situaties op verschillende tijdstippen
